Informacja prasowa: Jak największe marki modowe przyczyniają się do wylesiania? [Raport Earthsight]

Największe marki modowe na świecie — H&M i Zara, korzystają z bawełny powiązanej z nielegalnym wylesianiem, wywłaszczaniem ziemi, przemocą, naruszeniami praw człowieka i korupcją w Brazylii — wynika z rocznego śledztwa przeprowadzonego przez brytyjską organizację Earthsight. 

Dla wielu z nas już dziś nie jest tajemnicą, jak destrukcyjny wpływ na światowe lasy mają niekontrolowane uprawy soi czy produkcja wołowiny. Do tej pory w tym aspekcie plantacje bawełny pozostawały w dużej mierze niezauważone. W ostatnich dziesięcioleciach nastąpił jednak gwałtowny rozwój upraw, niszcząc bogaty w przyrodę brazylijski region Cerrado, będący domem dla mrówkojadów olbrzymich i pancerników.

Brytyjska organizacja pozarządowa Earthsight spędziła rok na śledzeniu prawie miliona ton bawełny z megafarm w Brazylii, które mają długą historię nielegalnego wylesiania na dużą skalę, zawłaszczania ziemi, przemocy i korupcji. Bawełna ta trafiła do azjatyckich fabryk, które produkują niektóre ubrania
z sieci takich jak Zara i H&M, w tym dżinsy, bluzy z kapturem, szorty czy skarpetki. Warto dodać, iż cała bawełna była certyfikowana jako „zrównoważona” w ramach programu certyfikacji „Better Cotton” — podczas gdy, w rzeczywistości zrównoważona nie była.

W ostatnich dziesięcioleciach połowa brazylijskiej sawanny Cerrado została zdegradowana przez wielkoskalowe rolnictwo. W przeciwieństwie do Amazonii, wylesianie w Cerrado pogłębia się. Brazylijska sawanna jest domem dla pięciu procent gatunków na świecie. Jeśli obecne tendencje wylesiania nie zostaną odwrócone, to wielu z nich grozi wyginięcie z powodu utraty siedlisk. Brazylia jest obecnie drugim co do wielkości eksporterem bawełny na świecie i według prognoz, w nadchodzących latach wyprzedzi Stany Zjednoczone.

Co my, konsumenci możemy z tym zrobić?

Przede wszystkim kupujmy mniej i lepiej – tzn. kupujmy jedynie te rzeczy, których naprawdę potrzebujemy i które posłużą nam przez długi czas. Marki fast fashion muszą ponosić odpowiedzialność za odpowiednie monitorowani swoich łańcuchów dostaw i nie dostateczne upewnianie czy są one powiązane nielegalnym wylesianiem, czy zawłaszczaniem ziemi. Wierzymy też, że świadomi konsumenci mogą zmienić podejście wielu marek do ochrony przyrody.

Co może zrobić Unia Europejska?

Nowe rozporządzenie w sprawie wylesiania EUDR (European Union Deforestation Regulation) to kluczowy akt prawny, którego celem jest ograniczenie degradacji światowych lasów spowodowanej nadmierną konsumpcją w UE. Nowe prawo ma nam gwarantować, że produkty dostępne na naszych sklepowych półkach nie przyczyniły się do niszczenia światowych lasów.

— Dzięki rozporządzeniu EUDR ze sklepów znajdujących się w krajach wspólnoty, w tym w Polsce, znikną produkty, których wytworzenie związane było z wylesianiem i degradacją lasów na świecie. Regulacja teraz musi być właściwie wdrożona i egzekwowana — to zadanie dla polskiego Ministerstwa Klimatu i Środowiska — podkreśla Maria Staniszewska, prezeska Polskiego Klubu Ekologicznego. 

Do końca 2024 roku Polska zobowiązana jest do przyjęcia krajowych przepisów, które zapewnią skuteczne i odstraszające kary za niezgodność z EUDR. Do tego czasu do nowych regulacji dostosować muszą się także organy kontrolne i sądy oraz muszą zostać wdrożone odpowiednie procedury administracyjne.

— W przyszłości regulacja EUDR powinna zostać wzmocniona i uwzględniać wśród katalogu produktów także bawełnę oraz objąć swoją ochroną także tzw. inne obszary leśne (które są zalesione, ale formalnie nie są uznane za lasy) — takie jak np. Brazylijska sawanna Cerrado — która dziś nie jest uwzględniona przez EUDR. Robiąc codzienne zakupy chcemy mieć pewność, że produkty w naszym koszyku nie przyniosły szkód lokalnym społecznościom oraz nie pogłębiły kryzysu klimatycznego poprzez niszczenie lasów — dodaje Maria Staniszewska. 

Organizacja Earthsight, w związku z przeprowadzonym śledztwem oraz opublikowanym dzisiaj raportem, przygotowała szereg rekomendacji m.in. dla grupy Inditex, do której należą marki H&M czy Zara. Wśród nich wymieniono konieczność aktualizacji polityki dotyczącej środowiska i praw człowieka.

Raport dostępny jest TUTAJ