Dane środowiskowe z ostatnich lat wskazują, jak dużym problemem jest spływ powierzchniowy związków azotu i fosforu pochodzenia rolniczego. W 2011 roku stopień eutrofizacji rzek wynosił 43%, a jezior 86%. Co roku na skutek eutrofizacji przybywa na dnie Bałtyku obszarów beztlenowych, co ma wpływ na utratę gatunków flory i fauny, a zakwity toksycznych sinic mają miejsce już każdego lata, obniżając walory turystyczne wybrzeża. Od momentu wejścia Polski do UE nastąpił wzrost zużycia nawozów mineralnych, w tym azotowych o 31%, natomiast produkcja roślinna wzrosła zaledwie o 5%. Wskazuje to na to, że efektywność zużycia substancji nawozowych jest niska. Ponadto produkcja i zużywanie nawozów sztucznych wymaga dużej ilości energii (pochodzącej z paliw stałych) i prowadzi do zwiększenia emisji nie tylko CO2, ale również tlenków azotu, które są o wiele bardziej szkodliwe z punktu widzenia zmian klimatycznych. Udział sektora rolniczego w ‘produkcji’ CO2 to 14%.
Opisywany projekt będzie odpowiedzą na problemy, jakie niesie ze sobą współczesne niezbilansowane rolnictwo, zarówno w systemie konwencjonalnym, jak i ekologicznym. Działania projektu będą prowadzone na terenie 4 województw: śląskiego, opolskiego, małopolskiego i podkarpackiego.
W miarę możliwości działania będą rozszerzane na całą Polskę.
Na początku projektu planuje się, korzystając z pomocy ekspertów, przygotować materiały edukacyjne w wersji papierowej i elektronicznej, a następnie przeszkolić doradców z WODR i liderów rolniczych. Osoby przeszkolone będą pracować z rolnikami poprzez kolejne szkolenia w ośrodkach doradztwa, bądź poprzez bezpośrednie doradztwo dla indywidualnych rolników.
W projekcie przewiduje się następujące działania:
1. Przygotowanie i produkcja materiałów edukacyjnych mających na celu dostarczenie informacji nt. efektywnego gospodarowania nawozami, maksymalnego ograniczania strat składników pokarmowych N i P, ochrony wód i gleb, stosowania dobrych praktyk w rolnictwie, zasadności łączenia produkcji roślinnej i zwierzęcej w obrębie jednego gospodarstwa, oraz roli sztucznych mokradeł i oczek wodnych w regulacji stosunków wodnych i ochronie wód powierzchniowych przed biogenami.
2. Kampania informacyjno – edukacyjna nt. zrównoważonej gospodarki nawozowej obejmująca:
-
Trzydniowe seminarium szkoleniowe dla doradców i liderów rolniczych z wykorzystaniem wzorcowych gospodarstw ekologicznych i konwencjonalnych stosujących dobre praktyki w rolnictwie. Jednym z elementów szkolenia będzie omówienie dobrych praktyk rolniczych oraz systemu ERA (zamkniętego obiegu substancji organicznych). Ostatniego dnia szkolenia odbędzie się wyjazd studialny do wzorcowego gospodarstwa rolnego z zamkniętym obiegiem substancji pokarmowych – pozwoli to na lepsze zrozumienie omawianego tematu.
-
Szkolenia dla rolników w zakresie efektywnego zarządzania nawozami, ochrony wód i gleby przed skażeniem nawozami i pestycydami, dobrych praktyk rolniczych oraz utrzymania dobrego stanu gleby.
-
Kampania e-learningowa – kurs on-line z zakresu efektywnego zarządzania nawozami, ochrony wód i gleby przed skażeniem nawozami i pestycydami oraz systemu ERA i utrzymania dobrego stanu gleb. Kurs jest skierowany do uczniów i studentów szkół i kierunków rolniczych i jest zakończony uzyskaniem certyfikatu.
-
Kalkulator strat nawozów w gospodarstwie – aplikacja mobilna. Stworzenie aplikacji mobilnej, która w prosty sposób pomoże określić ilość strat nawozów w danym gospodarstwie.
-
Konferencja podsumowująca projekt.
BROSZURA Właściwe zarządzanie składnikami nawozowymi – PDF
Próchnica glebowa – esencją życia – YouTube
Gospodarka nawozami na poziomie gospodarstwa rolnego cz. II – YouTube
Prezentacje z konferencji GRASS 2022, 11-12.05.2022
Dzień Pierwszy
Dzień drugi
